پراکنش پوشش گیاهان میکوریزی در ارتباط با برخی از ویژگی های خاک در پارک ملی کویر

مجموعه منطقه حفاظت شده و پارک ملی کویر در منطقه وسیعی از بخش مرکزی ایران در جنوب رشته کوه البرز و جنوب شرق تهران واقع شده است. اگرچه جنبه های مختلف زمین شناسی، هیدرولوژی و زیست شناسی این پارک مورد مطالعه قرار گرفته است ولی در ارتباط با اکولوژی پوشش گیاهی و عوامل خاکی تحلیل جامعی ارائه نشده است. در این تحقیق، ارتباط بین پراکنش گیاهان میکوریزی جوامع غالب و قارچ های همزیست اندومیکوریز(vesicular-arbuscular) با ارتفاع و برخی از ویژگی های خاک مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های گیاهان و خاک از 12 ایستگاه از مناطق پایین دست بخش دشتی (ارتفاع 893 مترازسطح دریا) تا مناطق کوهپایه ای و کوهستانی (ارتفاع 1610 مترازسطح دریا) جمع آوری شد. در مجموع 18 گونه گیاهی غالب شناسایی شد که 14 گونه واجد همزیستی قارچ های اندومیکوریزی am از جنس lomusشامل گونه های قارچی g. aggregatum, g.claroideum, g. fasiculatum, g. interadices وg. microaggregatum بودند. فراوانی اسپور قارچ های اندومیکوریزی amدر دو فصل بهار و پاییز تفاوت معنی دار در سطح 5درصد رانشان داد و بین ایستگاه های انتخاب شده تفاوت معنی دار در سطح 1 درصد وجود داشت. در ریزوسفر گونه های درمنه دشتی (artemesia sieberi) و درمنه کوهی (artemesia aucheri) بیشترین فراوانی اسپور و در ریزوسفر گونه های halocnemum strobilaceum، ,seidlitzia rosmarinusو peganum harmala کمترین تعداد اسپورهای اندومیکوریز وجود داشت. تجزیه رگرسیون روی ویژگی های مورد بررسی نشان داد که ارتفاع و درصد شن بیشترین سهم را در ss صفت فراوانی اسپور قارچ های میکوریزی داشتند. حضور قارچ های میکوریزی از نوع وسیکولار-اربسکولار در 78 درصد گیاهان منطقه پارک ملی کویر اهمیت همزیستی میکوریزی را در مناطق استپی و نیمه بیابانی نشان می دهد.